In aanloop naar de kerstperiode schieten overal in Nederland kerstmarkten uit de grond. Wie daar glühwein of een biertje wil schenken, betaalt in Groningen bijna € 500 voor de verplichte alcoholontheffing, terwijl diezelfde vergunning in Den Haag volledig gratis is. 
Dat blijkt uit onderzoek van weflycheap.nl naar de tarieven die alle 342 Nederlandse gemeenten in 2025 rekenen voor een tijdelijke ontheffing op basis van artikel 35 van de Alcoholwet. De verschillen tussen gemeenten zijn groot: waar in de ene plaats honderden euro’s moeten worden betaald, is in andere gemeenten geen leges verschuldigd.
Grote verschillen tussen gemeenten
De kosten voor een tijdelijke alcoholontheffing lopen enorm uiteen. In de duurste gemeenten loopt het bedrag op tot honderden euro’s: Groningen voert de lijst aan met € 498,30, gevolgd door Oldebroek (€ 474,90) en Amsterdam (€ 347,20). Ook Texel (€ 342,45) en Uithoorn (€ 318,80) behoren tot de duurste plekken van Nederland.
Aan de onderkant van de lijst staan gemeenten als Geertruidenberg (€ 12,20), Ommen (€ 13,40), Vaals (€ 14,05) en Gilze en Rijen (€ 14,07). Daarnaast zijn er zes gemeenten waar een tijdelijke alcoholontheffing volledig gratis is: Den Haag, Maasgouw, Leudal, Nederweert, Eersel en Aa en Hunze.

Staphorst
Gemeente Staphorst rekent  voor de tijdelijke ontheffing om alcohol schenken € 65,00.

Grote verschillen tussen provincies
Ook op provinciaal niveau zijn de verschillen in kosten voor een tijdelijke alcoholontheffing groot. Gemiddeld ligt het tarief het hoogst in Flevoland (€ 125,90) en Noord-Holland (€ 120,83), gevolgd door Groningen (€ 112,55) en Utrecht (€ 101,34). In provincies als Gelderland (€ 94,22), Drenthe (€ 84,48) en Noord-Brabant (€ 83,70) liggen de gemiddelde kosten lager.
De laagste gemiddelde tarieven worden gevonden in Zeeland (€ 43,55) en Limburg (€ 52,01). Ook Friesland (€ 63,57), Overijssel (€ 71,63) en Zuid-Holland (€ 72,36) blijven relatief betaalbaar.
Voor deze vergelijking is per provincie het gemiddelde tarief berekend op basis van gemeenten waarvoor een eenduidig tarief voor 2025 beschikbaar was. Gemeenten zonder openbaar of eenduidig tarief zijn buiten beschouwing gelaten.
Reactie van gemeenten op grote prijsverschillen
Vanwege het grote verschil in kosten tussen twee grote gemeenten hebben we zowel Groningen als Den Haag benaderd met de vraag hoe het kan dat de tarieven voor een tijdelijke alcoholontheffing zo sterk uiteenlopen.
De gemeente Groningen geeft aan dat het tarief is gebaseerd op het doorberekenen van kosten. Het behandelen van een aanvraag vraagt volgens de gemeente inzet van meerdere medewerkers en kan overlegmomenten en toezicht tijdens evenementen met zich meebrengen. De gemeente laat weten te bekijken of de kosten bij grote evenementen in de toekomst kunnen worden verlaagd.
De gemeente Den Haag heeft nog geen inhoudelijke reactie gegeven op de vraag waarom daar geen kosten worden gerekend voor een tijdelijke alcoholontheffing.
Bekijk alle resultaten
De interactieve kaart met alle 342 gemeenten is hier te vinden: https://www.weflycheap.nl/preview/alcohol-schenken-op-de-kerstmarkt/
Over het onderzoek
Voor dit onderzoek heeft weflycheap.nl voor alle Nederlandse gemeenten achterhaald wat zij in 2025 rekenen voor een tijdelijke alcoholontheffing op basis van artikel 35 van de Alcoholwet. Die ontheffing is nodig om tijdens korte, bijzondere evenementen zoals kerstmarkten, zwak-alcoholhoudende dranken te mogen schenken. Daarbij is uitgegaan van een volwaardige kerstmarkt die door de gemeente wordt aangemerkt als een evenement waarvoor een vergunning nodig is, en niet van een kleinschalige of meldingsplichtige activiteit.
De gegevens zijn verzameld in december 2025, op basis van drie bronnen: de officiële legesverordening, de gemeentelijke website en rechtstreeks contact met gemeenten wanneer tarieven niet openbaar beschikbaar waren.